Quy trình xây dựng đường sắt đô thị tại Việt Nam: Các bước chuẩn bị và triển khai dự án đạt tiêu chuẩn quốc tế

Việc xây dựng đường sắt đô thị đòi hỏi quy trình quản lý chặt chẽ, từ khảo sát ban đầu đến vận hành khai thác sau khi hoàn thành. Trước tiên, việc khảo sát kỹ lưỡng địa hình, dân cư và môi trường được xem là bước nền tảng để xác định tuyến đường và vị trí nhà ga phù hợp. Sau khi có thiết kế chi tiết, giai đoạn thi công bao gồm xây dựng hạ tầng đường ray, hệ thống điện, tín hiệu, và các công trình phụ trợ. Tất cả đều cần tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn và chất lượng khắt khe, đảm bảo vận hành ổn định và bền vững. Đường sắt đô thị cũng vận dụng công nghệ hiện đại như hệ thống tự động kiểm soát tàu và bảo trì thông minh, góp phần tăng hiệu quả khai thác và giảm thiểu rủi ro trong quá trình vận hành. Đồng thời, công tác đào tạo nhân lực vận hành và bảo dưỡng được chú trọng nhằm duy trì chuẩn mực chuyên nghiệp theo yêu cầu của các công trình giao thông đô thị hiện đại. Từ giai đoạn thiết kế đến vận hành, mỗi bước đều có sự phối hợp chặt chẽ giữa các chuyên gia kỹ thuật, nhà quản lý và các đơn vị thi công nhằm đảm bảo dự án đường sắt đô thị tại Việt Nam đạt chất lượng cao, phục vụ tốt nhu cầu đi lại của người dân. Việc xây dựng đường sắt đô thị nhằm hoàn thiện kết cấu hạ tầng đồng bộ, giải quyết ùn tắc, giảm ô nhiễm, thúc đẩy tăng trưởng hai con số tại Hà Nội và TP.HCM. Sự gia tăng dân số và phát triển đô thị nhanh chóng ở Việt Nam cùng với vận tải cá nhân tràn lan đã khiến ô nhiễm không khí và tiếng ồn trở thành những vấn đề nghiêm trọng. Hệ thống đường sắt đô thị được coi là giải pháp xanh, giảm thiểu phát thải khí độc hại nhờ chuyển dịch người dân sử dụng phương tiện cá nhân sang vận tải công cộng không phát thải khí nhà kính trực tiếp. So với xe máy và ô tô, tàu điện do sử dụng điện năng có khả năng tiết kiệm năng lượng và thân thiện hơn với môi trường trong khi vẫn duy trì hiệu suất vận tải cao. Bên cạnh đó, hệ thống tàu điện ngầm và trên cao giúp giảm ùn tắc giao thông, qua đó hạn chế lượng khí thải từ các phương tiện xung quanh. Việc xây dựng các tuyến đường sắt đô thị cũng đi kèm các giải pháp cảnh quan, thiết kế không gian xanh hiện đại nhằm cải thiện môi trường sống đô thị. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu, đường sắt đô thị góp phần tăng cường khả năng chống chịu và thích nghi của các thành phố Việt Nam trước những tác động tiêu cực về môi trường. Kinhtedothi – Đây là thông tin được ông Nguyễn Duy Thạch, Giám đốc Ban Chuẩn bị Đầu tư - Ban Quản lý Đường sắt đô thị cung cấp tại hội nghị “Lãnh đạo TP Hồ Chí Minh gặp gỡ cộng đồng doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài” năm 2025, vào ngày 30/10.