Tết Thanh Minh là ngày nào qua các năm và ảnh hưởng của dịch Covid-19 đến cách tổ chức lễ tại Việt Nam

Việc xác định Tết Thanh Minh là ngày nào qua các năm giúp người Việt duy trì được lịch trình tảo mộ đúng chuẩn mực truyền thống. Thông thường Tết Thanh Minh diễn ra vào khoảng ngày 4 tháng 4 dương lịch, đôi khi có sự điều chỉnh nhỏ tùy thuộc vào lịch âm và lịch can chi của từng năm. Trong thời kỳ dịch Covid-19, việc tổ chức Tết Thanh Minh cũng có nhiều thay đổi để đáp ứng các biện pháp giãn cách xã hội và phòng chống dịch bệnh. Nhiều gia đình không thể đến nghĩa trang hoặc nhà thờ họ, phải tổ chức việc tưởng niệm tổ tiên tại nhà hoặc qua hình thức trực tuyến. Sự thay đổi này đòi hỏi người dân phải linh hoạt và sáng tạo trong cách thực hiện nghi lễ truyền thống dựa trên sự hiểu biết rõ ràng về Tết Thanh Minh là ngày nào. Các biện pháp đảm bảo an toàn sức khỏe đã và đang giúp cộng đồng duy trì được nét đẹp văn hóa truyền thống trong điều kiện đặc biệt. Qua đó, giá trị của Tết Thanh Minh vẫn được giữ gìn dù có khó khăn, đồng thời người Việt biết cách tôn trọng và bảo vệ sức khỏe cộng đồng khi thực hiện nghi lễ. Tết Thanh Minh là dịp để con cháu tưởng nhớ tổ tiên, thường diễn ra vào khoảng đầu tháng 3 âm lịch. Tết Thanh Minh rơi vào ngày 4/4 dương lịch. Tết Thanh Minh là ngày nào không hoàn toàn giống nhau đối với mỗi vùng miền do sự khác biệt trong lịch tính và thói quen văn hóa tại Việt Nam. Ở miền Bắc, Tết Thanh Minh thường rơi vào ngày 4 tháng 4 dương lịch, tập trung việc tảo mộ đúng tiết Thanh Minh trong 24 tiết khí phương Đông truyền thống. Người dân miền Bắc rất chú trọng đến nghi thức vốn có từ lâu đời, bao gồm thắp hương, thắp nến, dọn dẹp mộ phần, và bày lễ vật theo chuẩn mực truyền thống. Trong khi đó, tại miền Trung và miền Nam, Tết Thanh Minh là ngày nào thường linh động hơn, có thể trùng hoặc lệch một chút so với miền Bắc do ảnh hưởng của điều kiện khí hậu và tập tục dân gian riêng biệt. Tại một số địa phương miền Nam, việc tảo mộ và cúng giỗ tổ tiên có thể diễn ra vào các ngày khác trong tháng 4 hoặc tháng 3 âm lịch để thuận tiện cho các gia đình. Sự đa dạng này thể hiện sự phong phú trong văn hóa và sự thích nghi của người Việt với môi trường sống khác nhau. Tuy nhiên, dù khác biệt về ngày và cách thức tổ chức, điểm chung vẫn là sự kính trọng và tôn vinh tổ tiên qua hoạt động tảo mộ và giữ gìn lễ nghi truyền thống. Tết Thanh Minh là ngày lễ Tết thể hiện “Đạo lý uống nước nhớ nguồn”, lòng thành kính đối với tổ tiên của người dân Việt Nam. Năm 2025 Tết Thanh Minh rơi vào thứ Sáu ngày 4/4/2025 (7/3/2025 Âm lịch), bắt đầu sau Tiết Cốc Vũ và kết thúc vào khoảng 20-21/4 dương lịch.