Rầy nâu: Cách nhận biết sớm và những dấu hiệu cảnh báo hại lúa cần được chú ý kỹ lưỡng

Việc phát hiện sớm sự xuất hiện của rầy nâu là yếu tố quan trọng để bảo vệ cây lúa khỏi thiệt hại lớn. Nhận biết rầy nâu không quá khó nếu người nông dân chú ý quan sát kỹ các biểu hiện trên ruộng lúa. Thông thường, rầy nâu xuất hiện với mật độ cao khi thời tiết nóng ẩm, đám ruộng lúa bắt đầu chín hoặc gần thu hoạch. Lá lúa có thể xuất hiện các chấm trắng nhỏ li ti, đây là do rầy nâu chích hút gây tổn thương tế bào lá. Khi tình trạng nặng hơn, lá lúa chuyển sang màu vàng hoặc vàng nâu, cây còi cọc và héo úa từ đỉnh lá. Một đặc điểm rất rõ ràng của rầy nâu là hiện tượng “vàng lá chồi rồng” – các chồi lúa mới bị xoắn lại, phát triển kém. Người nông dân có thể dùng tay run nhẹ các ngọn lúa, nếu có nhiều rầy nâu bay lên như một làn mây nhỏ màu nâu thì chắc chắn khu vực đó đã bị rầy nâu tấn công. Theo chuyên gia, việc kiểm tra ruộng đều đặn, ít nhất 2-3 lần trong tuần vào giai đoạn sinh trưởng quan trọng sẽ giúp phát hiện kịp thời rầy nâu và có biện pháp can thiệp ngay. Rầy nâu là loài gây hại tuy nhỏ bé nhưng hậu quả nặng nề cho nhà nông. Chúng làm giảm năng suất, chất lượng và thu nhập của nhà nông. Trong chuỗi biện pháp kiểm soát rầy nâu gây hại, việc áp dụng các kỹ thuật canh tác truyền thống kết hợp với công nghệ hiện đại được đánh giá cao về hiệu quả lâu dài. Một số phương pháp truyền thống như thay đổi thời gian gieo sạ, luân canh cây trồng để giảm sự tích tụ của nguồn rầy nâu trên đồng ruộng đã được bà con áp dụng từ lâu. Bên cạnh đó, việc dùng bẫy đèn bắt rầy vào ban đêm, đồng thời kết hợp sử dụng thuốc phòng trừ có nguồn gốc thảo dược giúp hạn chế sự phát triển của rầy nâu mà không gây hại dư lượng trên sản phẩm. Ngày nay, công nghệ cảnh báo dịch thông minh được áp dụng bằng cách sử dụng cảm biến phát hiện sớm sự xuất hiện của rầy nâu, giúp nông dân chủ động hơn trong việc ra quyết định phòng trừ. Các ứng dụng điện thoại thông minh cũng hỗ trợ theo dõi quá trình sinh trưởng của rầy nâu và cung cấp hướng dẫn chăm sóc cây lúa phù hợp. Kết hợp nhuần nhuyễn các phương pháp này mới có thể tạo ra giải pháp bền vững trong kiểm soát rầy nâu và bảo vệ mùa màng. Rầy nâu (Nilaparvata lugens) là mối đe dọa nghiêm trọng đối với năng suất lúa, gây ra tổn thất lớn cho nông dân. Những năm gần đây, việc kiểm soát rầy nâu trở nên khó khăn hơn do biến đổi khí hậu và tình trạng kháng thuốc của chúng.