Luật tố tụng hình sự: Phương pháp bảo đảm quyền bào chữa trong các vụ án hình sự

Quyền bào chữa là một trong những quyền quan trọng được luật tố tụng hình sự bảo vệ nghiêm ngặt nhằm đảm bảo công bằng trong quá trình giải quyết vụ án. Theo quy định, người bị tạm giữ, bắt giữ hoặc bị truy tố luôn có quyền được bào chữa để bảo vệ lợi ích hợp pháp của mình. Đây không chỉ là quyền tự nhiên mà còn là một phần thiết yếu của quyền con người trong tố tụng hình sự. Luật tố tụng hình sự quy định rõ ràng việc người bị cáo được quyền tự bào chữa hoặc nhờ người khác bào chữa, bao gồm các luật sư chuyên nghiệp với đầy đủ năng lực pháp lý. Việc tổ chức hoạt động bào chữa phải được tiến hành một cách công khai, minh bạch và không bị chi phối bởi bất kỳ áp lực nào từ phía các cơ quan tiến hành tố tụng. Những quy định này giúp ngăn chặn việc vi phạm quyền lợi người bị cáo, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để chứng minh sự thật khách quan trong vụ án. Vì vậy, hiểu biết đầy đủ và thực thi đúng luật tố tụng hình sự trong việc bảo đảm quyền bào chữa có vai trò quan trọng đối với sự nghiêm minh của pháp luật hình sự. Ngày 12/11/2021, Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng hình sự , số 02/2021/QH15 với một số nội dung đáng chú ý như: - Giao thêm trách nhiệm cho công an xã trong việc xác minh sơ bộ tin báo về tội phạm. - Khi không thể kết thúc việc kiểm tra, xác minh để quyết định khởi ... Trong luật tố tụng hình sự, ngoài quá trình điều tra, truy tố và xét xử, việc bảo đảm thi hành án cũng được coi trọng nhằm bảo vệ tính nghiêm minh của pháp luật. Các hình thức bảo đảm thi hành án gồm có bảo lãnh, tạm giam, tạm giữ, hoặc cấm đi khỏi nơi cư trú... được áp dụng linh hoạt tùy theo tính chất, mức độ và hoàn cảnh của vụ án. Luật tố tụng hình sự qui định rõ trình tự, điều kiện áp dụng các biện pháp này để vừa đảm bảo quyền lợi của người liên quan, vừa bảo đảm an ninh trật tự xã hội. Việc bảo đảm thi hành án còn là căn cứ để đẩy nhanh tiến trình tố tụng, tránh tình trạng kéo dài gây tụt hậu trong việc xét xử. Đồng thời, các biện pháp còn có tác dụng phòng ngừa tội phạm tái phạm hoặc gây ảnh hưởng xấu đến quá trình điều tra. Việc áp dụng đúng và đủ các quy định trong luật tố tụng hình sự về bảo đảm thi hành án là cơ sở để duy trì pháp luật nghiêm minh, đúng người đúng tội. Bộ luật tố tụng hình sự 2015 vừa được ban hành ngày 27/11/2015 với nhiều quy định mới về cơ quan tiến hành tố tụng và người tiến hành tố tụng hình sự ; người tham gia tố tụng HS; bào chữa, bảo về quyền và nghĩa vụ của bị hại, đương sự; biện pháp ngăn chặn ...