Cây mắc cỡ: Cách phòng và xử lý các triệu chứng cây bị khô héo trong mùa khô hanh ở miền Bắc Việt Nam

Miền Bắc Việt Nam vào mùa khô thường xuất hiện tình trạng cây mắc cỡ bị khô héo do thiếu nước và nhiệt độ cao, ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng. Triệu chứng của cây mắc cỡ khi bị héo thường thấy là lá chuyển màu nhạt, mất độ mềm mại, gốc có dấu hiệu nứt nẻ. Để khắc phục và phòng tránh tình trạng này, người chăm sóc nên tăng cường tần suất tưới nước vào buổi sáng hoặc chiều mát, tránh tưới vào trưa nắng để hạn chế tổn thương rễ và lá. Sử dụng màng nilon phủ mặt đất cũng giúp giữ ẩm và giảm sự bay hơi nước. Bên cạnh đó, thay đổi vị trí đặt cây tại nơi có bóng râm vừa phải cũng là cách hiệu quả để giảm stress nhiệt cho cây mắc cỡ. Nếu cây đã có biểu hiện héo, cần loại bỏ lá úa vàng, kết hợp bón dưỡng chất giàu đạm và kali nhằm kích thích cây phục hồi nhanh chóng. Việc quan sát thường xuyên và điều chỉnh môi trường sinh trưởng được xem là cách duy trì cây mắc cỡ phát triển bền vững trong điều kiện khắc nghiệt mùa khô của vùng đồng bằng Bắc Bộ. Công dụng của cây mắc cỡ (cây xấu hổ) theo Y Học Cổ Truyền là giúp trấn tĩnh, làm dịu cơn đau, chống viêm,... Các nghiên cứu hiện đại cho thấy cây mắc cỡ có tác dụng giảm suy nhược thần kinh, hỗ trợ điều trị chứng mất ngủ. Trong điều kiện khí hậu nhiệt đới ẩm của Việt Nam, cây mắc cỡ thường gặp một số vấn đề sâu bệnh ảnh hưởng đến chất lượng và sự phát triển của cây. Một số loại côn trùng như rệp sáp, nhện đỏ và sâu xanh thường tấn công làm hư hại lá và thân cây. Để hạn chế tác động này, bà con nên thường xuyên kiểm tra và phát hiện sớm các dấu hiệu như lá chuyển màu, xuất hiện các chấm đen hoặc bùi trơn. Việc vệ sinh cây mắc cỡ và khu vực trồng sạch sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ phát sinh sâu bệnh. Chăm sóc kỹ lưỡng với việc phun dung dịch trừ sâu sinh học được đánh giá hiệu quả và an toàn không gây hại cho cây. Vào mùa mưa, việc kiểm soát nước và thoát nước tốt là rất quan trọng để tránh ẩm ướt gây thối rễ và hỗ trợ rễ hấp thụ oxy. Bà con nên tạo điều kiện thoáng khí quanh gốc và sử dụng giá thể tơi xốp, có khả năng giữ ẩm nhưng không đọng nước. Kỹ thuật cắt tỉa hợp lý cũng giúp cây mắc cỡ thông thoáng, giảm nguy cơ sâu phát triển. Quan tâm đúng mức đến các yếu tố trên sẽ giúp cây phát triển khỏe mạnh dù trong điều kiện thời tiết mưa nhiều. Cây mắc cỡ , hay còn được gọi là cây xấu hổ, là một loại cây cỏ thuộc họ Đậu. Cây có tên khoa học là Crinum latifolium L. Loài cây này có nguồn gốc từ Nam Mỹ và Trung Mỹ, nhưng hiện nay đã được trồng phổ biến ở nhiều nơi trên thế giới, trong đó có Việt Nam.